1. เคเค เคกिเคตाเคเคธ เคो เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เคงाเคฐा (rated current) เคी เคกेเคข़ เคुเคจा (1.5) เคเคฐंเค เคชเคฐ 4 เคंเคे เคे เคญीเคคเคฐ–เคญीเคคเคฐ เคเคธเคो เคเคฐूเคฐ เคช्เคฐเคเคฒिเคค (open) เคเคฐ เคฆेเคी।
2. เคเค เคกिเคตाเคเคธ เคो เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เคงाเคฐा (rated current) เคी เคกेเคข़ เคुเคจा (1.5) เคเคฐंเค เคชเคฐ 4 เคंเคे เคคเค เคญी เคชเคฐिเคชเคฅ (circuit) เคो เคช्เคฐเคเคฒिเคค (operate) เคจเคนी เคเคฐेเคी।
Protection Device In Hindi |
"เคเคฌ เคญी เคนเคฎे เคिเคธी เคคाเคฐ เคฏा เคेเคฌเคฒ เคा เคुเคจाเคต เคเคฐเคจा เคนो เคคो เคเคธ เคธเคฎเคฏ เคนเคฎे เคจिเคฎ्เคจ เคฌाเคคों เคा เคง्เคฏाเคจ เคฐเคเคจा เคाเคนिเค।"
A. เคोเคฐ เคा เคชเคฆाเคฐ्เคฅ เคฏा เคोเคฐ เคंเคกเค्เคเคฐ (Core Materials or Core Conductors)— เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒे เคเคธ เคฌाเคค เคा เคง्เคฏाเคจ เคฐเคเคคे เคนैं เคि เคोเคฐ เคिเคธ เคงाเคคु เคी เคฌเคจी เคนै।
เคैเคธे— เคोเคฐ เคฌเคจाเคจे เคฎें เคเคฒ्เคฏूเคฎीเคจिเคฏเคฎ เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा เคเคฏा เคนै เคฏा เคॉเคชเคฐ เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा เคเคฏा เคนै।
B. เคเคจ्เคธुเคฒेเคถเคจ เคा เคช्เคฐเคाเคฐ (Types of Insulation)— เคเคธ เคฌाเคค เคा เคง्เคฏाเคจ เคฐเคเคจा เคाเคนिเค เคी เคेเคฌเคฒ เคชเคฐ เคเคจ्เคธुเคฒेเคถเคจ เคिเคธ เคชเคฆाเคฐ्เคฅ เคा เคฒเคाเคฏा เคเคฏा เคนै।
C. เคช्เคฐเคฏोเค เคी เคธ्เคฅिเคคि (Condition of Run)— เคเคธ เคฌाเคค เคा เคง्เคฏाเคจ เคฆिเคฏा เคाเคคा เคนै เคि เคेเคฌเคฒ เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคเคนां เคเคฐเคจा เคนै เค
เคฐ्เคฅाเคค เคेเคฌเคฒ เคो เคฌिเคाเคจा เคเคนा เคนै।
เคैเคธे— เคेเคฌเคฒ เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคंเคกเคฏुเค เคฎें เคเคฐเคจी เคนै เคฏा เคिเคธी เคชाเคเคช เคฎें เคฏा เคธीเคงे เคเคชเคฐ เคเคฐเคจी เคนै।
D. เคंเคฌिเคंเค เคคाเคชเคฎाเคจ (Ambient Temperature)— เคเคธ เคฌाเคค เคा เคง्เคฏाเคจ เคฆिเคฏा เคाเคคा เคนै เคी เคेเคฌเคฒ เคे เคाเคฐो เคเคฐ เคा เคคाเคชเคฎाเคจ เคैเคธा เคนै।
E. เคช्เคฐोเคेเค्เคिเคต เคกिเคตाเคเคธ (Protective Device)— เคเคธ เคฌाเคค เคा เคนเคฎे เคง्เคฏाเคจ เคฐเคเคจा เคाเคนिเค เคी เคेเคฌเคฒ เคो เคช्เคฐोเคेเค्เคถเคจ (protection) เคैเคธे เคฆिเคฏा เคเคฏा เคนै। เคैเคธे— เคिเค เคैเค เคซ्เคฏूเค เคฒเคाเคฏा เคเคฏा เคนै เคฏा เคเคเคเคฐเคธी เคซ्เคฏूเค (high rupturing capacity fuse) เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा เคเคฏा เคนै เคฏा เคธเคฐ्เคिเค เคฌ्เคฐेเคเคฐ เคा।
เคคाเคฐ เคฏा เคेเคฌเคฒ เคो 2 เคคเคฐीเคे เคธे เคช्เคฐोเคेเค्เคถเคจ เคฆिเคฏा เคाเคคा เคนै।
1. เคोเคฐ्เคธ เคเค्เคธेเคธ เคเคฐेंเค เคช्เคฐोเคेเค्เคถเคจ (Coarse Excess Current Protection In Hindi)— เคเค्เคธेเคธ เคा เค
เคฐ्เคฅ เคนोเคคा เคนै เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เคฎाเคจ เคธे เค्เคฏाเคฆा เคจिเคเคฒ เคाเคจा। เคैเคธे— เคซ्เคฏूเค เคเค्เคธीเคธिเคต (excessive) เคเคฐंเค เคธे เคช्เคฐोเคेเค्เคถเคจ เคฆेเคคा เคนै।
เคฏเคฆि เคเคฐंเค I, เคฐेเคेเคก เคเคฐंเค (เคฒोเคก เคเคฐंเค, IL) เคी 1.5 เคुเคจी เคญी เคนो เคाเคคी เคนै เคคो เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคกिเคตाเคเคธ 4 เคंเคे เคคเค เคเคชเคฐेเค เคจเคนीं เคนोเคी। เคैเคธे เคชुเคจः เคฌाเคงเคจे เคฏोเค्เคฏ เคซ्เคฏूเค (rewirable fuse).
เคฐिเคตाเคฏเคฐेเคฌเคฒ เคซ्เคฏूเค เคा เคซ्เคฏूเคिंเค เคซैเค्เคเคฐ (fusing factor) 1.4 เคธे 1.7 เคนोเคคा เคนै। เคคเคฅा เคฏเคน 2 เคคเค เคญी เคนो เคธเคเคคा เคนै।
เคเค เคซ्เคฏूเค เคा เคซ्เคฏूเคिंเค เคซैเค्เคเคฐ เคเคाเค เคธे เคนเคฎेเคถा เค
เคงिเค เคนोเคคा เคนै। เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคช्เคฐोเคेเค्เคिเคต เคกिเคตाเคเคธ เคे เค
ंเคคเคฐ्เคเคค เคो เคเคคे เคนैं เคเคจเคा เคซ्เคฏूเคिंเค เคซैเค्เคเคฐ 1.5 เคธे เค
เคงिเค เคนोเคคा เคนै เคเคธเคฒिเค เคฏे เคเคฒ्เคฆी เคธे เคเคชเคฐेเค เคจเคนीं เคนोเคคे เคนैं।
"เคเคฌ เคญी เคोเค เคกिเคตाเคเคธ เคเคธ เคช्เคฐोเคेเค्เคถเคจ เคธे เคुเคก़ी เคนुเค เคนोเคคी เคนै เคคเคฅा เคेเคฌिเคฒ เคी เคเคฐंเค เคฐेเคिंเค เคจिเคाเคฒเคจा เคนो เคคो เคฐेเคिंเค เคซैเค्เคเคฐ 0.81 เคฎाเคจा เคाเคคा เคนै।"
เคเคฆाเคนเคฐเคฃ— เคฎाเคจा เคोเค เคॉเคชเคฐ เคी เคेเคฌเคฒ เคนै เคคเคฅा เคเคธเคी เคงाเคฐा เค्เคทเคฎเคคा (เคเคฐंเค เคैเคชेเคธिเคी) 16 เคंเคชिเคฏเคฐ เคนै เคฏเคฆि เคเคธे เคฐिเคตाเคฏเคฐेเคฌเคฒ เคซ्เคฏूเค เคธे เคช्เคฐोเคेเค्เค เคिเคฏा เคเคฏा เคนै เคिเคธเคी เคเคฐंเค เคैเคชेเคธिเคी 16 เคंเคชिเคฏเคฐ เคนै เคคो เคตाเคธ्เคคเคต (actual) เคฎें เคฏเคน 13 เคंเคชिเคฏเคฐ เคธे เค्เคฏाเคฆा เคธเคนเคจ เคจเคนीं เคเคฐ เคชाเคเคी।
เคฐेเคिंเค เคซैเค्เคเคฐ— 16 × 0.81= 12.96 เคฏा 13 (เคฒเคเคญเค)
2. เค्เคฒोเค เคเค्เคธेเคธ เคเคฐेंเค เคช्เคฐोเคेเค्เคถเคจ (Close Excess Current Protection In Hindi)— เคเคธเคฎें เคช्เคฐोเคेเค्เคถเคจ เคฌिเคฒ्เคुเคฒ เค
เคชเคจे เคฐेเคिंเค เคे เค्เคฒोเค เคนोเคคा เคนै เคเคฐंเค เคฏเคฆि 1–2 เคंเคชिเคฏเคฐ เคญी เคเคงเคฐ เคเคงเคฐ เคाเคจे เคा เคช्เคฐเคฏाเคธ เคเคฐเคคी เคนै เคคो เคฏเคน เคช्เคฐเคเคฒिเคค เคนो เคाเคคा เคนै เคเคธเคฎें เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคे เคกिเคตाเคเคธ เคถाเคฎिเคฒ เคी เคाเคคी เคนै เคिเคธเคฎें เคเคฐंเค เค
เคชเคจी เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เคงाเคฐा เคी เคกेเคข़ เคुเคจा (1.5) เคธे เคเคชเคฐ เคเคฒी เคाเค เคคो เคจिเคถ्เคिเคค เคฐूเคช เคธे เคฏเคน 4 เคंเคे เคे เค
ंเคฆเคฐ–เค
ंเคฆเคฐ เคช्เคฐเคเคฒिเคค เคนो เคाเคเคी।
เคเคฆाเคนเคฐเคฃ— เคเคเคเคฐเคธी เคซ्เคฏूเค, เคाเคฐ्เคเคฐिเค เคซ्เคฏूเค เคเคฐ เคธเคฐ्เคिเค เคฌ्เคฐेเคเคฐ เคเคธी เคกिเคตाเคเคธ เคนोเคคी เคนैं เคिเคจเคा เคซ्เคฏूเคिंเค เคซैเค्เคเคฐ 1.5 เคธे เคเคฎ เคนोเคคा เคนै।
"เคเคฌ เคญी เคोเค เคกिเคตाเคเคธ เคเคธ เคช्เคฐोเคेเค्เคถเคจ เคธे เคुเคก़ी เคนुเค เคนोเคคी เคนै เคคเคฅा เคेเคฌिเคฒ เคी เคเคฐंเค เคฐेเคिंเค เคจिเคाเคฒเคจा เคนो เคคो เคฐेเคिंเค เคซैเค्เคเคฐ 1.23 เคฎाเคจा เคाเคคा เคนै।"
เคเคฆाเคนเคฐเคฃ— เคฎाเคจ เคฒिเคฏा เคเค เคॉเคชเคฐ เคी เคेเคฌเคฒ เคนै เคिเคธเคी เคเคฐंเค เคैเคชेเคธिเคी 16 เคंเคชिเคฏเคฐ เคนै เคคो เคुเคฒ เคฎिเคฒाเคเคฐ เคฏเคน เคेเคตเคฒ 20 เคंเคชिเคฏเคฐ เคคเค เคธเคนเคจ เคเคฐ เคธเคेเคी।
เคฐेเคिंเค เคซैเค्เคเคฐ— 16 × 1.23= 19.68 เคฏा 20 (เคฒเคเคญเค)
เคเคธ เคॉเคชिเค เคธे เค
เค्เคธเคฐ เคชूเคे เคाเคจे เคตाเคฒे เคช्เคฐเคถ्เคจ:—
1. 32 เคเคฎ्เคชिเคฏเคฐ เคฐेเคेเคก เคेเคฌเคฒ เคी เคงाเคฐा เคตเคนเคจ เค्เคทเคฎเคคा เค्เคฏा เคนोเคी, เคฏเคฆि เคเคธे เคชुเคจः เคคाเคฐ เคฌाเคงเคจे เคฏोเค्เคฏ เคซ्เคฏूเค (rewirable fuses) เคธे เคธुเคฐเค्เคทिเคค เคिเคฏा เคเคฏा เคนै?
(A) 13
(B) 16
(C) 26
(D) 39
เคเคค्เคคเคฐ– C
Solution— 32 × 0.81= 25.92 เคฏा 26
2. 16A เคेเคฌเคฒ เคी เคงाเคฐा เค्เคทเคฎเคคा เค्เคฏा เคนै, เคฏเคฆि เคฏเคน เค
เคงिเค เค
เคคिเคฐिเค्เคค เคงाเคฐा เคธुเคฐเค्เคทा (coarse excess current protection) เคฆ्เคตाเคฐा เคธंเคฐเค्เคทिเคค เคนै?
(A) 11A
(B) 13A
(C) 15A
(D) 18A
เคเคค्เคคเคฐ– B
เคนเคฒ (Solution)— 16A × 0.81= 12.96 เคฏा 13
3. เคेเคฌเคฒ เคी เคชाเคธ เคी เค
เคคिเคฐिเค्เคค เคงाเคฐा เคธुเคฐเค्เคทा (close excess current protection) เคे เคฒिเค เคงाเคฐा เคฐेเคिंเค เคाเคฐเค เค्เคฏा เคนै?
(A) 0.81
(B) 0.92
(C) 1.23
(D) 1.5
เคเคค्เคคเคฐ– C
4. เคेเคฌเคฒ เคी เคฐुเค्เคท เค
เคคिเคฐिเค्เคค เคงाเคฐा เคธुเคฐเค्เคทा (coarse excess current protection) เคे เคฒिเค เคงाเคฐा เคฐेเคिंเค เคाเคฐเค เค्เคฏा เคนै?
(A) 0.81
(B) 0.92
(C) 1.23
(D) 1.5
เคเคค्เคคเคฐ– A
5. เคौเคจ เคธा เคตिเคฆ्เคฏुเคค เคเคชเคเคฐเคฃ "เคोเคฐ्เคธ เคเค्เคธेเคธ เคเคฐेंเค เคช्เคฐोเคेเค्เคถเคจ" เคฏुเค्เคคि เคนै? (which electricial device is the coarse excess current protection)
(A) เคाเคฐ्เค्เคฐिเค เคซ्เคฏूเค (cartridge fuse)
(B) เคชुเคจः เคฌाเคงเคจे เคฏोเค्เคฏ เคซ्เคฏूเค (rewirable fuses)
(C) เคฎिเคจिเคเคเคฐ เคธเคฐ्เคिเค เคฌ्เคฐेเคเคฐ (miniature circuit breaker (mcb))
(D) เคนाเค เคฐเคช्เคเคฐिंเค เคैเคชेเคธिเคी (high repturing capacity (hrc) fuses)
เคเคค्เคคเคฐ— B
เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคฌिเคจ्เคฆु เคฒिंเค เคชเคฐ เค्เคฒिเค เคเคฐ เคเคฐूเคฐ เคชเคข़े:—
Great work it really helped me. Thankyou. I also have completed CITS from NSTI Kolkata.
ReplyDeleteWelcome
Delete